Трагедыя, якая аб'ядноўвае нашы народы

У адпаведнасці з рашэннем ААН, штогод 27 студзеня ў свеце адзначаецца Міжнародны дзень памяці ахвяр Халакоста -...

Глыбоцкаму раёну – 85 год

У верасні 1939 года тэрыторыя сучаснага Глыбоцкага раёна ўвайшла ў склад БССР. 15 студзеня 1940 года Указам Прэзідыума...

Дню беларускай навукі прысвячаецца...

Штогод у апошнюю нядзелю студзеня ў нашай краіне адзначаецца Дзень беларускай навукі, афіцыйна зацверджаны ў 1993 годзе....

Моладзь Глыбоччыны шануе і любіць свой музей

17 студзеня 2025 года ў гарадскім доме культуры адбылася цырымонія ўручэння раённай маладзёжнай прэміі "Прызнанне". Сёлета...

Далучайцеся да акцыі...

Кожную трэцюю сераду студзеня музеі ўсяго свету праводзяць Міжнародны дзень музейнага сэлфі. Лічыцца, што акцыю...

За што мы любім Новы год?

Мабыць, за тое, што навагодняя пара акружае нас масай станоўчых эмоцый, дорыць адчуванне цуду, аб'ядноўвае сем'і за...

"Музей адкрыты для вас!"

14 студзеня 2025 года пройдзе дабрачынная акцыя "Музей адкрыты для вас!". У гэты дзень музей дае права бясплатнага...

 Язэп ДраздовічБеларускі мастак, скульптар, этнограф, археолаг, педагог. Адзін з заснавальнікаў беларускага нацыянальнага гістарычнага жывапісу. 

Нарадзіўся 1 кастрычніка 1888 года ў засценку Пунькі ў сям’і збяднелага шляхціца – арандатара. У два гады застаўся без бацькі, яго і пяцёра братоў выхоўвала маці Юзэфа, неўзабаве сям’я засталася без зямлі і дома. Вучыўся ў прыватнай настаўніцы, пасля скончыў Віленскую школу малявання (1908). У 1910 – 1914 гг. служыў у арміі, дзе скончыў фельчарскія курсы, у 1-ю сусветную вайну – на Заходнім фронце. Пасля звальнення з арміі з-за стану здароўя жыў у сваякоў на Дзісеншчыне ў фальварку Лявонаўка каля в. Германавічы, пасылаў у «Нашу Ніву» артыкулы пра клопаты хлебаробаў-землякоў.

У 1919 годзе працаваў у Беларускім літаратурна-выдавецкім аддзеле пры Камісарыяце асветы БССР. У 1919 – 1920 гг. у Мінску: мастак-дэкаратар у «Беларускай хатцы», Беларускім дзяржаўным тэатры; у 1919 годзе арганізаваў культурна-асветніцкае таварыства «Заранка», якое адкрывала школы, аматарскі тэатр, бібліятэку; выкладаў малюнак у беларускай гімназіі і жаночай прагімназіі, супрацоўнічаў з літаратурнымі выдавецтвамі як ілюстратар.

Пасля вяртання на Дзісеншчыну, якая паводле Рыжскага дагавора (1921) адышла да Польшчы, у 1921 – 1924 гг. – кааператар, спрабаваў арганізаваць на радзіме беларускія школы. У 1924 – 1926  гг. выкладаў маляванне ў Глыбоцкай польскай школе, актыўна супрацоўнічаў з ТБШ. Працаваў у Радашковіцкай беларускай гімназіі імя Ф. Скарыны. У 1926 – 1927 гг. супрацоўнічаў у сатырычным часопісе «Маланка». У 1927 годзе заснаваў мастацкую студыю пры Віленскай беларускай гімназіі. У 1927 – 1929 гг. выкладаў маляванне ў Навагрудскай беларускай гімназіі, вёў работу па зборы экспанатаў для Віленскага беларускага музея. У 1931 – 1939 гг. – вандроўны мастак. Пасля далучэння Заходняй Беларусі да БССР вучыўся на настаўніцкіх курсах і ў 1940 - 1941 гг. працаваў настаўнікам малявання і батанікі ў Глыбокім і Лужках. Памёр Язэп Драздовіч у Падсвільскай бальніцы 15 верасня 1954 года. Пахаваны ён на могілках паміж вёскамі Ліпляны і Малыя Давыдкі. У 1982 годзе на магіле ўстаноўлена стэла з барэльефам «вечнага вандроўніка» (скульптар А. Шатэрнік), а ў верасні 2018 года магіле мастака прысвоены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці. У музеі народнай творчасці, што створаны ў мясцовай сярэдняй школе размешчаны яго карціны, дываны, графічныя работы, матэрыялы пра жыццё і творчасць майстра.

Кола інтарэсаў Язэпа Драздовіча было надзвычай шырокім: гісторыя, археалогія, этнаграфія, літаратура, астраномія. Ён запісваў фальклор і апрацоўваў для слоўнікаў народную лексіку Дзісеншчыны і Піншчыны, склаў зборнік «Песні Дзісеншчыны». Пісаў вершы, прозу, вёў дзённікі. У 1923 годзе ў Вільні была надрукаваная першая частка яго аповесці «Вар’ят без вар’яцтва». Большасць яго твораў, у тым ліку паэма «Трызна мінуўшчыны», прысвечаная старажытнай Полаччыне, гістарычная аповесць «Гарадольская пушча», апавяданне «Сон Гараноса» з яго ілюстрацыямі засталіся ў рукапісах. Падзеі мінулых часоў аповесці «Гарадольская пушча» адбываюцца на роднай яму Дзісеншчыне. У Вільні пад псеўданімам Я. Нарцызаў выдаў кніжку «Пабрацімцы і вялікая шышка» (1923). У Свіры, пазней у родных мясцінах праводзіў археалагічныя даследаванні. У ненадрукаванай працы «Дзісенская дагістарычная старына» апісаў 30 археалагічных помнікаў. Адкрыў некалькі стаянак каменнага і бронзавага вякоў, шмат каменных крыжоў, сабраў калекцыю каменных сякер. У выніку археалагічных пошукаў напісаў працу «Дзе знаходзяцца Дудуткі і Гародня». Дзённікі, якія вёў мастак у 1930 – 1950-я гг., надрукаваны ў 1991 годзе ў часопісе «Маладосць». Аўтар навукова-папулярнай брашуры па астраноміі «Нябесныя бегі» (1931). 

Першыя малюнкі Язэпа Драздовіча – «Трызна мінуўшчыны», «Брама будучыні» зробленыя ў 1907 годзе пад уплывам М. Чурлёніса. Сімвалічны сэнс мелі і зробленыя мастаком вокладкі «Беларускага календара на 1910», кнігі К. Буйло «Курганная кветка» (1914), «Школьнага спеўніка» А. Грыневіча (1920), і інш. З самага пачатку сваёй творчай дзейнасці выкарыстоўваў гістарычныя рэаліі і матывы. Намаляваў у рэалістычным характары серыю графічных краявідаў «Дзісеншчына» з сялянскімі сядзібамі і палеткамі, у карцінах гэтай серыі мастак даў паэтычны вобраз роднага краю («Стадолішча», «Вёска Лаўрынаўка», «Гараватка», «Пунькі», «Александрыя», «Стары вадапуск», «Над Дзісёнкай» і інш.). У канцы 1910 – пачатку 1920-х гг. графічныя серыі «Старажытны Мінск», «Заслаўе», «Старажытная будоўля на Беларусі», «Вежа Празор», «Мінск, Высокае месца», «Месца ўпадзення Нямігі ў Свіслач». Яго графічныя малюнкі ўпрыгожылі падручнік геаграфіі А. Смоліча. На мяжы 1910 – 1920-х гг. зрабіў графічныя партрэты полацкіх і смаленскіх князёў, жывапісныя карціны «Спаленыя сядзібы», «Усяслаў Чарадзей у парубе пад палатамі кіеўскага князя», «Пагоня Ярылы», альбом графікі «Глыбокае». У другой палове 1920-х гг. стварыў вялікія графічныя серыі (па 14 - 16 лістоў) «Глыбокае», «Піншчына», «Мір», «Любча», «Шчорсы», «Навагрудак і Навагрудчына», «Ліда», «Крэва», «Гальшаны», «Баруны», «Трокі», «Меднікі», «Кушляны», «Жупраны», прысвечаныя гарадзішчам, замкам і культавым збудаванням, жывапісныя партрэты Скарыны і Багушэвіча. У гэты час шмат вандраваў па Дзісеншчыне і Піншчыне, дзе рабіў графічныя замалёўкі, збіраў этнаграфічныя матэрыялы для «Беларускага этнаграфічнага слоўніка». Па матывах «Слова пра паход Ігаравы» напісаў карціну «Песня Баяна». У 1940 – 1946 гг., натхнёны гераічнай барацьбой народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны, вяртаецца да матываў мінулага: карціны «Палачане выганяюць князя», «Усяслаў Чарадзей пад Гародняй», «Пярсцёнак Усяслава Чарадзея». Язэп Драздовіч – пачынальнік касмічнай тэмы ў выяўленчым мастацтве: серыі «Жыццё на Марсе», «Артаполіс», «Жыццё на Венеры» (1931), «Жыццё на Сатурне» і «Жыццё на Месяцы» (1932), «Космас» (1940). Маляваў насценныя дываны, адметныя арыгінальнай пабудовай кампазіцыі (сюжэтны малюнак у цэнтры з расліннай абмалёўкай). Працаваў у галіне скульптуры: бюст Ф. Скарыны (1916), «Плач Гарыславы» (выява полацкай княжны Рагнеды, 1916), партрэты-барэльефы М. Машары, А. Грыневіча, Я. Пачопкі, сваёй маці.